کمال‌خان هوت – کمال‌خان هوت فرزند مراد در سال 1320 در روستای لایدان از توابع دشتیاری در یک خانواده‌کشاورز به دنیا آمد
دوران کودکی او در روستا و آزادانه دردل طبیعت به مکاشفه محیط و بازی گذشت. او در نوجوانی متوجه علاقه وگراسیش خود به موسیقی وشعر شد..شعرها وملودی ها را به خاطر می‌سپرد و می‌خواند.
به زودی اطرافیان متوجه توانایی و ظرفیت‌های هنری او شده و صداو آوازش به شدت مورداستقبال همگان قرار گرفت. او پس ازآن بااعتماد به نفس وانگیزه‌ی بیشتر شعر وموسیقی را دنبال کرد. جوانی باهوش با حافظه ای سرشار.اشعار را به خاطر می سپرد، آهنگ ها را تمرین می کرد وشعر می سرود.او در زندگی هنری اش باخوانندگان، نوازندگان وشاعران زیادی آشنا شدو همکاری کرد. آموخت و آموزش داد. راهی که اورا به یکی از خوانندگان و موسیقی شناسان بزرگ بلوچ بدل کرد.
کمال خان بااینکه مدرسه نرفته ولی، خواندن می داند و همین طور می‌نویسد. برخی از اشعار خودش ودیگران را در دفترهایش نوشته، خط خوانایی دارد و همیشه کاغذ و قلم در جیبش است. حافظه خوبی دارد و شعرهای بسیاری را حفظ است. ولی واقعیت این است که سرور عمیق شاعرانه و خلاق کمال خان همه نیروهای وجودش را در مسیر هنرش قرار داده است.
او بدون چند پارگی در هنرش غرق شده، حافظه‌اش، هشیاری واراده‌اش همه وهمه و یک صدا در یک جهت آزاد شده‌اند. یک چند صدایی یک پارچه و رسا، هنر کمال خان چنین است.
سبک خوانندگی کمال خان پهلوانی است که از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین گونه‌های موسیقی بلوچی است که در بلوچستان رواج داشته و اعتبار و ارزش بسیاری در نزد بلوچ‌ها دارد.
کمال خان از محبوبیت و معروفیت زیادی در بلوچستان برخوردار است، تا آنجا که برخی از موسیقی‌دوستان خود را مرید کمال خان می‌دانند. در بیشتر خانه‌ها آثاری ازاجراهای استاد وجود دارد.
بی‌تردید او در حال حاضر گنجینه‌ای غنی از موسیقی و ادبیات شفاهی است و حضورش طی سالیان دراز زندگی هنری‌اش ، تداوم بخش روایت تاریخ و قصه‌ها و ترانه‌های بلوچستان بوده است.
کمال خان هوت روز دوم اسفند 1388 در گذشت.
