فرانسوي ها آن را “هورن آلماني” مي ناميدند، آلماني ها نام “شيپور شکار” را به کار مي بردند و انگليسي ها نيز اين ساز را به نام “هورن فرانسوي” مي شناختند. در سال 1960 انجمن بين المللي هورن، نام رسمي اين ساز را “هورن horn ” اعلام…
نمود.در حال حاضر نيز اغلب موسيقي دانان اين ساز را “هورن” مي نامند.مشخصات کلي سازهورن سازي مخروطي شکل شبيه به کورنت و ساکس هورن (نوعي شيپور برنجي) است، برخلاف ترومپت و ترومبون که استوانه اي شکل هستند، هورن مخروطي شکل است و قطر ثابتي ندارد. اغلب سازهاي برنجي سوپاپ دار، از سوپاپ متحرک (پيستوني) استفاده مي کنند، اما در هورن هاي مدرن، سوپاپ هاي چرخنده به کار مي رود؛ هر چند در نمونه هاي قديمي تر اين ساز که در استراليا و فرانسه وجود دارند، کماکان از پيستون استفاده مي شود.
هر سوپاپ در اندازه طول لوله ساز تاثير دارد و نتيجتا تغيير نت نيز ايجاد مي کند. در عين حال از تغيير طول ساز جهت کوک کردن آن نيز استفاده مي شود. طول لوله هورن هاي دوبل مدرن که امروزه به کار گرفته مي شوند، در مجموع به 21 فوت معادل 6.4 متر مي رسد.
در مقايسه با سازهاي برنجي ديگري که در ارکستر به کار مي روند، عموما هورن يک اکتاو بالاتر از بقيه سازهاي هم رديف خود است، سرساز يا دهني کوچک اين ساز در اين امر بي تاثير نيست. معمولا هورن را با فاصله يک پنجم پايين تر نسبت به نت نوشته شده اجرا مي کنند، محدوده صداي ساز از نت Bb زير کليد فا شروع مي شود و تا نت F بالاي کليد سل ادامه مي يابد. هرچند در اجراهاي کلاسيک معمولا از همين محدوده استفاده مي شود، اما تعداد کثيري از نوازندگان نت هاي بسيار ديگري خارج از اين محدوده را نيز استفاده مي کنند، چه نت هاي بالاتر و چه پايين تر.
تاريخچه
تا پيش از قرن نونزدهم هورن ها به سوپاپ مجهز نبودند. نمونه هاي قديمي اين ساز بسيار ساده تر از هورن هاي مدرن بودند، در حقيقت آنها لوله هاي برنجي با چند پيچ خوردگي و داراي يک دهانه بودند که امروزه bell (قسمت شيپوري شکل ساز) ناميده مي شود. اين وسيله در ابتدا به عنوان شيپور شکار مورد استفاده قرار مي گرفت و در آن نت ها توسط حرکات لب ها تغيير مي کردند. صداي شيپور معمولا يادآور صحنه شکار بود و بعدها سمبلي براي ارج نهادن و ستايش از اصالت اشراف زادگان و خاندان سلطنتي به شمار مي رفت.
هورن هاي اوليه روي کليدهاي F, E, E flat, B flat و C ساخته مي شدند و از آنجايي که بقيه کليدها بايد هارمونيک کليد اصلي ساز مي بودند، امکان نواختن در کليدهاي ديگر وجود نداشت. تنها راه برطرف نمودن اين محدوديت استفاده از ميله هايي قلابي شکل با نام crook براي تغيير طول لوله اين ساز بود که با قرار دادن آنها طول ساز و در نتيجه کوک آن نيز تغيير مي کرد.
پيش از افزودن سوپاپ به اين ساز، در ارکسترها آن دسته از هورن هايي که نت هاي بالاتر را اجرا مي کردند دورتر از بقيه سازها قرار داده مي شدند و آنهايي که نت هاي بم تر اجرا مي کردند، داخل ارکستر جاي مي گرفتند. بنابراين اولين و سومين هورن به منزله ” هورن اول” با کليدهاي مربوطه بود، همين امر در مورد هورن هاي دوم و چهارم نيز صدق مي کرد. به همين دليل است که امروزه نيز در اجراهاي ارکستر، بر خلاف بقيه سازها، اولويت نوازندگان هورن بر اساس ترتيب نشستن آنها تعيين نمي شود، بلکه اولويت اصلي با هورن “اول و سوم” و پس از آن “دوم و چهارم” است. به دليل مشابه در موسيقي مدرن امروزي نيز بخش هاي مربوط به هورن هاي اول و سوم معمولا شبيه به هم هستند و اين قضيه در هورن هاي دوم و چهارم نيز صادق است.
در اوايل قرن نونزدهم نوازندگان هورن با هدف تغيير طول اين ساز، دست راست خود را نيز به کار گرفتند و از آن درون bell (قسمت شيپوري شکل ساز) استفاده کردند. اين امر سبب شد امکانات بيشتري جهت نواختن نت هاي ديگر بوجود آيد و بدين ترتيب هورن به سازي تبديل شد که توانايي نواختن انواع ملودي ها را در اختيار نوازندگان قرار مي داد.
در سال 1815 بود که براي اولين بار استفاده از پيستون در اين ساز مطرح شد، در واقع اين تغيير به منظور غلبه بر مشکلاتي بود که نوازندگان در طول اجرا به منظور تغيير دادن crook ها با آن روبرو بودند. بعدها به کارگيري سوپاپ ها، پنجره جديدي را به روي قابليت هاي اين ساز گشود و انعطاف پذيري آن را جهت نواختن در کليدهاي مختلف افزايش داد. در حقيقت تحول بوجود آمده هورن را به سازي کاملا کروماتيک تبديل کرد، اين دگرگوني در آهنگسازي براي اين ساز در قرن نونزدهم نيز تاثير بسزايي داشت.
پس از اختراع سوپاپ ها، فرانسوي ها هورن هاي کوچکتري با سوپاپ هاي متحرک و آلماني ها هورن هاي بزرگتري با سوپاپ هاي چرخنده ساختند. با فشار سوپاپ توسط دست چپ نوازنده، نخي که سوپاپ هاي مختلف را باز و بسته مي کند، کشيده مي شود و از اين طريق تغيير نت ايجاد مي شود. نوازندگان هورن به منظور تنظيم صداي ساز، دست راست خود را داخل bell (قسمت شيپوري شکل ساز) قرار مي دهند.
بد نيست بدانيم سازي که در کشور آمريکا به عنوان “هورن فرانسوي French horn ” شناخته شده، برخلاف تصور همگان، “هورن آلماني German horn ” است.
در آن زمان بسياري از مدارس موسيقي و نوازندگان “هورن معمولي natural horn ” را ترجيح مي دادند و از به کارگيري هورن با سوپاپ هاي چرخنده يا ” هورن فرانسوي French horn” اجتناب مي ورزيدند. امروزه نيز اغلب نوازندگان از هورن معمولي در اجراهاي اصلي خود استفاده مي کنند.
