میوه کوچک اما پر خاصیت زالزالک که در روزهای سرد پاییز به بازار می آید و سرشار از ویتامینهای A.B.C و کلسیم و برای جلوگیری از خونریزی معده , تصلب شرایین و کم خونی و غیره به کار می رود.
رسیده این میوه شیرین، گوشتی و دارای هسته‌های زردرنگ فراوان است که اگر با احتیاط مصرف نشود هسته‌های آن میتواند قاتل دندان‌‌های شما باشد. این میوه علاوه بر ویتامینهایA ،B،C و جوهر مازو یعنی تانن دارای کلسیم و مختصری ترشی و پکتین است که برای تقویت قلب و معده بسیار توصیه می‌شود. مهم‌ترین اثر زالزالک روی قلب، تنظیم کردن حرکات نامنظم آن است و از تپش قلب و ضربان شدید آن جلوگیری می‌کند.
در اغلب کشورهای اروپایی خصوصا آلمان برای درمان بی‌نظمی ضربان قلب از گیاه زالزالک استفاده می‌شود. همچنین زالزالک در درمان آنژین و تصلب شرایین (سفت شدن دیواره رگ‌ها) بسیار کاربرد دارد. این میوه به علت غنی بودن از اسید تارتاریک و اسید مالیک نیز در مواقع کم‌خونی و سل اثر نیکویی دارد. زالزالک به دلیل آن که دارای مقدار زیادی تانن است بسیار قابض بوده و می‌توان آن را جهت درمان اسهال‌های خونی به کار برد.
البته نوع کوهی آن قابض‌تر از سنجد است و از خونریزی معده نیز جلوگیری می‌کند. بد نیست بدانید در شمال ایران گونه‌های وحشی زالزالک به شکل خودرو در جنگل‌ها می‌روید که به آن «ولیک» گویند. رنگ زرد و صورتی این میوه در بدن تبدیل به ویتامینA می‌شود و بسیار اشتها را زیاد می‌کند. البته این میوه را وقتی که کاملا رسیده و رنگ انداخته مصرف کنید تا دچار ناراحتی‌های گوارشی ناشی از خام بودن میوه نشوید.
نارسی این میوه نیز فوایدی دارد و میتواند التهاب معده و صفرا را برطرف کند. خشک‌شده این میوه نیز بسیار در مقاصد طبی استفاده می‌شود.
زالزالک اگر به خوبی خشک شود تنها مقداری از ویتامینC خود را از دست می‌‌دهد ولی دیگر ترکیبات شیمیایی خود را حفظ می‌کند. لذا برای نگهداری زالزالک خشک باید آن را در محلی که هوایش دائما عوض می‌شود نگه داشت.
البته در مقایسه، میوه تازه زالزالک اثرات نیکوتری دارد و میتواند به ازدیاد شیر مادران شیرده و افزایش کیفیت آن بیفزاید. یکی از مواد مفید موجود در زالزالک فلاونوییدهایی می‌‌باشند که نسبت به رنگ میوه شدت اثرات آنتی‌اکسیدانی آنها تغییر می‌کند. میوه‌های قرمزرنگ دارای اثر قوی، صورتی اثری ضعیف و زرد اثر ضعیف‌تری دارند. علاوه بر میوه زالزالک از گل آن نیز برای درمان استفاده می‌شود. گل زالزالک برای درمان تشنج مفید بوده و حرکات نامنظم قلب را تنظیم می‌کند. لذا دم‌کرده آن برای درمان بیماری‌های مزمن قلب استفاده می‌شود.
توجه: زالزالک رسیده برخلاف جثه ریزش از مقدار قند بالایی برخوردار است. به گونه‌ای که در 100 گرم آن 70 کالری انرژی نهفته است. لذا افراد دچار اضافه وزن و بیماران قندی باید در مصرف آن محتاط باشند.
محققان آمریکایی طی بررسی هایی که روی زالزالک انجام دادند، دریافتند این میوه به خاطر داشتن مقادیر بالایی از مواد آنتوسیانین، بسیار مفید است و در رنگ های مختلف این میوه آنتیوسیانین زیاد و متفاوتی یافت می شود که دانه های زالزالک را از فشار اکسایشی نور خورشید حفظ می کند.
خوردن زالزالک بدن ما را از موقعیت های زیان آور مانند قرار گرفتن در معرض آلودگی و رادیکال های آزاد حفظ می کند. به عبارتی تحقیقات نشان می دهد مصرف زالزالک در درمان برخی بیماریها، از سرطان گرفته تا چاقی،اثر مثبت می گذارد و این تاثیر به دلیل خواص ضد التهابی ماده آنتیو سیانین موجود در آن است، به طوری که ثابت شده بسیاری از بیماریها به دلیل التهاب های کنترل نشده ای است که دامن گیر ما می شود.مواد موجود در زالزالک قندخون و عملکرد انسولین خون را بهبود می بخشد.
به گزارش ایسکانیوز به نقل از sience Daily، محققان در زمینه تاثیر زالزالک و خواص آن تحقیقات خود را روی موش هایی انجام دادند که از پیش مبتلا به دیابت بودند.
آن ها ابتدا به 18 موش نر ، حدود 6 ماده غذایی سرشا از قند میوه دادند سپس آن ها را دو گروه کردند، به یک گروه آب خالص و به گروه دوم مخلوط آب و عصاره زالزالک دادند و این کار را تا 6 ماه ادامه دادند و وزن و چربی بدن، قند خون و شاخص های مولکولی التهابی آن ها را مورد بررسی قرار دادند.
در انتها محققان به این نتیجه رسیدند موش هایی که مخلوط آب و عصاره زالزالک مصرف کرده بودند، نسبت به گروه دیگر ، از کاهش وزن بیشتر ، چربی کمتر، قند خون و تری گلیسرید پلاسمای پایین تر و چربیLDL کمتری برخوردار بودند.
این تغییرات در انسانها باعث کاهش ابتلا به دیابت و بیماری های قلبی عروقی می شود و مشکلات التهابی را کاهش می دهد.
