سابقه تاريخي اين ساز به عصر باستاني يونان و ساز آئولس ( aulos ) و همچنين تمدن مصر و ايران و چين و عرب مي رسد … از قرن چهاردهم است كه در ساختمان ابو آ دگرگونيهايي آغاز مي گردد و نامهاي گوناگوني مي گيرد .
ابوآهاي قديمي داراي پنج سوراخ بوده و گاهي نزديك زبانه يك مخزن هوا داشته است مانند كرنوموز ( cornemuse ). در بعضي از انواع ابو آ انتهاي ساز ( بخش نفير ابو آ ) فراخ بوده است مانند ابوآي عشق يا ساز عشق .
بسياري از نايهاي مضاعف يا دونايها از خانواده ابو آ هستند مانند آئولس مضاعف يوناني .
ابو آ يك ساز روستايي وشباني به شمار مي آيد كه در رقصهاي محلي آن را مي نواختند . در قرنهاي چهاردهم و پانزدهم در پاره اي از مراسم مذهبي از آن استفاده مي شد . از قرن شانزدهم به بعد در دستجات موزيك نظام ، خاصه موزيك سواره نظام ، به كار گرفته شده است .
ساختمان اين ساز در اواخر قرن هجدهم و اوايا قرن نوزدهم به كمال رسيده است . داراي شش سوراخ و ده كليد است . و مي تواند دو اكتاو و يك چهارم را به صورت كروماتيك اجرا كند . صداي ابو آ در اكتاو نخستين كاملا طبيعي است . ساختمان اين ساز به نوازنده اين امكان را مي دهد كه بتواند از عهده اجراي نوتهاي مقطع ، نوتهاي كشيده ، نوتهاي منفصل ( به صورت آرپژ ) ، و نوتهاي متصل و پشت سر هم ( به صورت تريل ) بر آيد .
در نوشتن جمله هاي موسيقي براي اين ساز بايد رعايت دميدن را به نحوي كرد كه نوازنده بتواند براحتي تجديد نفس كند . تمبر و زنگ صداي ساز ابو آ شاعرانه و شباني است و حال و هواي كوهپايه ها و روستاها را دارد . در بخش دوم يعني اكتاو دوم ، ابو آ قادر است به خوبي حالتهاي ماتم و اندوه را تلقين كند.
ساختمان ابو آ تشكيل مي شود از يك لوله مخروطي كه در راس آن دو زبانه مي شود ، معمولا از چوب انار و يا گياه ديگري كه به آن گرناديل ( grendille ) مي گويند . رژيستر يا وسعت صدايش از سي( si) زير حامل با كليد سل ( sol ) تا مي ( mi ) بالاي حامل است .
انگشت گذاري آن خيلي نزديك به فلوت است . در اوج صدا ( يعني در اجراي حالت f يا فورته ) زنگ و تمبري نافذ دارد و در ضعف صدا ( يعني اجراي حالت p يا پيانو ) داراي تمبري ملايم و لطيف است
نوع ابتدايي اين ساز كه همان سورناي يا سرنا باشد ، هنوز هم در روستاهاي ايران متداول است . نوع كمال يافته سرنا، كه همين ابو آ است ، از زمان ايجاد مدرسه موزيك نظام در دارالفنون ( 1856 ) توسط موسيقيداني موسوم به بوسكه (Bosquet) به ايران آورده شد و چگونگي نواختن آن به شاگردان و نوازندگان دستجات موزيك نظام آموخته شد .
ابو آ را هم اكنون در پاره اي از اركستر هاي موسيقي ايران و اركستر سنفونيك ايران مي نوازند .
