ادرار در تختخواب يا شب ادراري به يك مسئله روتين در 10 تا 13 درصد از كودكان 6 ساله و 7 تا 10 درصد از كودكان 8 ساله تبديل شده است.
پسرها مخصوصاً آنهايي كه در خانوادهشان به صورت ارثي سابقه شب ادراري داشتهاند بيشتر مستعد اين عارضه هستند. اگر شما يا همسرتان در اين زمينه از رشد تاخير داشتهايد احتمال اينكه كودكتان نيز اين گونه باشد، زياد است. براي اين كه او دچار اين عارضه نشود يا بايد مغزش قادر به نگهداشتن مثانهاي پر در حالِ سرريز در هنگام شب باشد و يا سيگنالي قوي از مثانهاش بيايد كه بتواند وي را ازخواب بيدار كند.
چهكار ميتوانيد بكنيد ؟
سعي كنيد از يك مشكل گاهگاه مسئلهاي بزرگ نسازيد. اگر كودك شما مرتباً تختخواب خود را خيس ميكند زياد روي آن تاكيد نكنيد و مطمئن شويد كه او درك كرده است كه خطاي او نيست. تنبيهو مسخرهاش نكنيد؛ او واقعاً كاري از دستش برنميآيد و شما با اين كار تنها خجالت زدگي او را بيشتر ميكنيد. همچنين براي برادران و خواهران او هم روشن كنيد كه مسخره كردنش ممنوع است. خيسنكردن تختخواب در تمام طول شب يك مهارت رشدي است كه تقريباً تمامي كودكان در زمان خود با خيسنكردن تختخواب در زمان خواب يا با بيدار شدن براي رفتن به دستشويي به آن ميرسند.
در حالي كه منتظريد تا كودكتان ادرار در تختخواب را متوقف كند مطمئن شويد كه تشكش به اندازهي كافي با يك ملافهي پلاستيكي پوشيده شده است و او را وادار كنيد تا به محض اين كه متوجه شد جايش را خيس كرده است بلند شده و به دستشويي برود. اگر خود را خيس كرد هرچه سريعتر ملافه و پيژامهي او را عوض كنيد تا پوستش سوزش نگيرد و او به خوابيدن با پيژامهي خشك عادت كند.
او را به عوض كردن ملافهي خود تشويق كنيد اگر اين كار به تسكين اضطراب و يا خجالتش كمك ميكند ولي او را با اين كار تنبيه نكنيد. همچنين ميتوانيد به پوشيدن لباسهاي زيرِ جذبكننده همچون كتان ضخيم يا شلوارهاي تمرين قابل تعويض تشويقش كنيد ( اين به كودك كمك ميكند كه بفهمد بعضي اوقات بزرگ تر ها هم چنين چيزهايي ميپوشند.) براي بعضي كودكان، مخصوصاً كودكاني كه براي مدت طولاني خود را خيس نميكنند و بعد خود را خيس ميكنند، برگشت به شلوارهاي تمريني ممكن است فكر خوبي نباشد. رفتار خود را بر اساس خلق و خوي كودكتان تنظيم كنيد.
شايد حتي استفاده از يك تقويم يا سيستم برنامهدار براي مشخص كردن موفقيتهاي آنها (شبهاي خشك) مناسب باشد اما دقت كنيد كه هيچگاه او را تنبيه و سرزنش نكنيد. به گفتهي دنيل كسلر، متخصص رشد و رفتار كودكان در فونيكس آريزونا ” مشاهدهي افزايش تعداد شبهاي خشك به مرور زمان معمولاً عاملي مثبت است كه والدين ميتوانند در تشويقهاي خود از آن استفاده كنند.”
بعضي والدين متوجه مي شوند كه بيدار كردن كودك براي دفع – اگر به مدت يك ساعت يا بيشتر خواب بوده باشد – ميتواند پاياني براي اين مشكل باشد. ميتوانيد حتي متوجه شويد كه در چه ساعتي از شب احتياج به دفع دارد و زنگ ساعت را براي نيم ساعت پيش از آن كوك كنيد. با انداختن مسئوليت بيدارشدن و به دستشويي رفتن به گردن خود او ميتوانيد به او كمك كنيد تا بر اين وضعيت كنترل پيدا كند.
مشخص شده كه تمرينات انبساط مثانه ميتواند هم مي تواند به حل مشكل كمك كند. با متخصص كودك خود صحبت كنيد تا مطمئن شويد كه كودكتان بايد از اين تمرين استفاده كند يا نه. يكي از تمرينات اين است: كودكي را كه احساس دفع در طول روز ميكند را تشويق كنيد تا ادرار خود را براي مدت 10 ثانيه يا بيشتر نگه دارد، با اين كار انقباضات مثانه متوقف خواهد شد. در مر حله بعد، وقتي كه پيغامهاي ادرار بازگردد، او بايد سعي كند پاسخ به آنها را بيشتر و بيشتر به تعويق بياندازد تا جايي كه ديگر مجبور به رفتن به دستشويي باشد.
مراقب چهچيز بايد باشيد ؟
اگر كودك شما ادرارش را مرتباً بي موقع دفع ميكند، در زمان دفع تقلا ميكند يا از سوزش يا درد شكوه ميكند، ممكن است بيماري داشته باشد. در اين صورت هرچه سريعتر با متخصص اطفال تماس بگيريد. همچنين اگر ادرارش كدر يا صورتي باشد يا اگر در اطراف آلت دفعياش قرمزي يا خارش داشته باشد ، بايد با پزشكش تماس بگيريد. اين قوانينن براي پسرها و دخترها فرقي نميكند و در مورد هردو يكي است.
اگر كودكي پس از يك دورهي طولاني خشكي تختخواب خود را خيس كند، ممكن است يك عامل مخفي احساسي وجود داشته باشد. با پزشكش در مورد هر گونه عامل احساسي كه فكر ميكنيد نقش داشته باشد صحبت كنيد، عواملي مثل رفتن به مدرسهاي جديد، تغييرات در خانواده ( همچون جدايي يا طلاق) يا سوء استفادهي فيزيكي.
آينده شب ادراري چيست ؟
اگر متخصص اطفال به وجود عارضهي التهاب ادراري (uti) مشكوك شود نمونهاي از ادرار كودك را براي آزمايش مي گيرد و اگر كودك دچار يك عارضه است آنتي بيوتيك تجويز مي كند تا آن را از بين ببرد. اگر uti عامل ايجاد ادرار شبانه بوده باشد مشكل كودك بايد به اين ترتيب از بين برود.
ممكن است آزمايش هاي بيشتري انجام شود (مانندعكس برداري با اشعهي ايكس از مثانه يا كليهها) تا اطمينان حاصل شود مشكلي وجود ندارد و اگر مشكلي وجود داشت احتمالاً به متخصص كودكان معرفي خواهيد شد. البته اين هم به ندرت پيش مي آيد .
اگر هيچ علت فيزيكي براي علائم كودك شناخته نشد،و ادرار شبانه همچنان ادامه يافت يك راه حل مناسب استفاده از آژير ادرار است. اين آژيرها با اتصال حسگرهايي به پوشك يا تشك كودك كار ميكنند. با اولين نشانهي خيسي، آژير به صدا در ميآيد و كودك را بيدار ميكند تا در نهايت كودك را در مورد اين كه كي مثانهاش پر ميشود شرطي ميكند، حتي وقتي كه خواب است. اين آژيرها به خوبي اثرگذار هستند و به اغلب كودكان كمك ميكند در عرض 4 تا 6 ماه بهبود پيدا كنند.
اگر آژير مفيد واقع نشود پزشك ممكن است به عنوان آخرين راهحل داروهايي تجويز كند كه معمولاً قرص يا اسپري بيني هستند. ايمي پيرامين معمولاً اولين دارو است، و تقريباً نيمي از كودكان به آن واكنش نشان ميدهند. كسلر توصيهميكند كه والدين در مورد معايب و مزاياي اين داروها با متخصص مشورت كنند.
تنها درصد بسيار كمي از كساني كه به ادرار شبانه مبتلا هستند به هيچگونه درماني پاسخ نميدهند. با اين حال، اين كودكان تقريباً هميشه در نوجواني از عهدهي كنترل ادرار خود برميآيند.