بیوگرافی بنیانگذار شرکت سونی ”
آکیو موریتا (Akio Morita – ۱۹۲۱-۱۹۹۹) در ۲۶ ژانویه سال ۱۹۲۱ در شهر ناگویای (Nagoya) ژاپن از خانوادهای مقتدر و متموّل زاده شد. پدرش انتظار داشت او بهعنوان فرزند بزرگ خانواده پا در راه او گذارد و تجارتخانة او را در حرفة صنایع نوشیدنی اداره کند، اما آکیو از همان کودکی به وسایل الکتریکی و صوتی علاقهمند بود و میخواست بداند اشیاء چگونه کار میکنند.
رؤیای او ساخت یک گرامافون الکتریکی بود. به همین دلیل رشتة فیزیک را در دانشگاه اوزاکا برگزید. پس از فراغت از تحصیل و در بحبوحه جنگ جهانی دوّم که ژاپن درگیر جنگ بود بهعنوان افسر نیروی دریایی در دفتر فنآوری, کار بر روی تکمیل دستگاهها و سلاحهای حرارتیاب و ادوات هدفگیر شبانه را آغاز کرد.
در همانجا بود که با مهندس تیزهوشی به نام ماسارو ایبوکا (Masaru Ibuka) آشنا شد. ایبوکا نابغة اختراع بود و در همان زمان شرکتی را به نام “ابزار دقیق ژاپن” تأسیس کرده و آمپلیفایر نیرومندی ساخته بود که میتوانست آشفتگی جریان مغناطیسی در اعماق آب را برای زیردریاییها اندازهگیری کند.
سنگ بنای شركت Sony:
موریتا پس از مدّت کوتاهی برای تدریس به توکیو آمد و اطلاع یافت که دوست و همکار او ایبوکا سلسله مقالاتی را در زمینة دستگاههای الکتریکی در روزنامة معروف ژاپنی “آساهی” مینویسد و شرکتی را تأسیس کرده است.
او به ملاقات دوستش شتافت و تصمیم گرفت بهصورت نیمهوقت و پس از مدت کوتاهی تماموقت به او بپیوندد و با همفکری یکدیگر شرکت جدید خود را تأسیس کند.
ایبوکا ۳۸ ساله و موریتا ۲۵ ساله در سال ۱۹۴۶ شرکت را یک شرکت تعمیر رادیوهای دست دوّم تحت عنوان “Tokyo Tsushin Kogyo” شرکت مهندسی مخابرات توکیو (TOTSUKO) با ۵۰۰ دلار سرمایه (۱۹۰۰۰۰ ین) و ۲۰ نفر تأسیس کردند. محل فعالیت شرکت طبقة سوّم یک ساختمان نیمهمخروبه در منطقة منهدم شدهای قرار داشت که تمامی دیوارهای بتونی آن شکافهای عمیقی برداشته بود. بدین ترتیب سنگ بنای شرکت عظیم سونی به همّت دو انسان سختکوش با فعالیت تعمیر رادیو گذاشته شد.
اولینها: نوار مغناطیسی, رادیو جیبی, تلوزیون ترانزیستوری, دوربین فیلمبرداری
در سال ۱۹۴۹ شرکت اوّلین نوارهای مغناطیسی خود را روانه بازار کرد و در سال ۱۹۵۰ توانست اوّلین ضبطصوتهای ژاپنی را تولید نماید. در سال ۱۹۵۷ نیز اوّلین رادیوهای جیبی توسط این کمپانی تولید و به بازار عرضه گردید. یکسال بعد زمانی که شرکت کوچک سابق حال به یک کمپانی نسبتاً صاحبنام تبدیل شد, تصمیم به تغییر عنوان آن به SONY گرفته شد. (هنگام تأسيس شركت در سال ۱۹۴۶ توجه به برتري آمريكا كاملاً محسوس بود. البته وقتي سال ۱۹۵۷ ايبوكا و موريتا قصد داشتند اولين راديوي ترانزيستوري جيبي خود را روانة بازار كنند و به دنبال نامي جديد و مناسب براي شركتشان ميگشتند، ديگر آمريكا كمتر از گذشته به نظرشان دشمن ميرسيد. لذا يكي از كلمات رايج در آن زمان در آمريكا يعني Sonnyboy را با عبارت لاتين Sonus تركيب كردند و از آن كلمه Sony را پديد آوردند.) در سال ۱۹۶۰ کمپانی سوني اوّلین تلوزیونهای ترانزیستوری را ابداع كرد و بعد بهطور گسترده روانة بازار نمود. در سال ۱۹۶۵ نیز اوّلین دوربین فیلمبرداری خانگی توسط این کمپانی ساخته و به بازار عرضه شد.
دیگر محصولات Sony:
پس از آن محصولات مهم سونی عبارت بودند از “Walkman”، تلوزیونهای “Trinitron”، مایکرودیسکهای کامپیوتر و سرانجام از “Sony PlayStation” که هر یک شهرت فراوانی را بهسوی این امپراطوری عظیم روانه ساخت با گستردهتر شدن فعالیت کمپانی در عرصة الکترونیک و افزایش حجم تقاضا از سراسر دنیا شعبات متعددی در سراسر این کرة خاکی راهاندازي شد. در کشور آمریکا این شعبه در سال ۱۹۷۰ کار خود را با ریاست شخص موريتا آغاز نمود و اینگونه شد که سونی بهعنوان اوّلین شرکت ژاپنی در بورس نیویورک حضور یافت. دو سال بعد یعنی ۱۹۷۲ مجدداً سونی اوّلین کمپانی بود که یک کارخانة آمریکایی دایر میکرد.
۱۲ سال بعد موفقیتهای پیدرپی:
۱۲ سال بعد و پس از دستیابی به موفقیتهای پیدرپی در کار بر روی محصولات الکتریکی و عرضة فرآوردههای صوتی و تصویری نظیر پلوپز برقی, ولتمتر, بالش برقی, ضبط صوت, رادیو, تلوزیون و ویدئو, شرکت به نام Sony تغییر نام داد. موریتا در سال ۱۹۵۳ اوّلین سفر خود را به آمریکا و اروپا انجام داد و کمی بعد با فکر گسترش صادرات و کسبوکار سونی آمریکا را تأسیس کرد. اوّلین رادیوی ترانزیستوری جهان (TR-55) در سال ۱۹۵۶ توسط شرکت سوني ساخته شد و سال بعد کوچکترین رادیوی ترانزیستوری جیبی (TR-55) با ابعاد ۳۲*۷۱*۱۱۲ میلیمتر و قیمت ۱۳۸۰۰ ین عرضه گردید.
البته این رادیو کمی بزرگتر از جیب معمولی پیراهن بود و لذا موریتا پیراهنی با جیب بزرگتر برای خود تهیه کرده بود که بتواند عنوان جیبی را برای آن اثبات کند. قیمت صادراتی این رادیو 39/95 دلار بود. اولین تلوزیون ترانزیستوری مدل ۸ اینچی (TV8-301) در سال ۱۹۵۹ و کوچکترین و سبکترین تلوزیون (TV5-303) در سال ۱۹۶۲ و بالاخره تلوزیونهای رنگی کرد ماترون در سال ۱۹۶۴ و ترنیترون در سال ۱۹۶۸ ساخته و عرضه گردید.
محصولات متنوع يا بینهایت:
شمارش تعداد محصولاتی که این شرکت از آغاز تأسیس تاکنون ابداع و به بشریت عرضه داشته مشکل است و علاوه بر مواردی که برشمرده شد، ویدئو، دیسک فشرده، فلاپی دیسک، نوارهای ویدئویی بتاماکس، واکمن، تلويزیون دستی کوچک، پخش استریو، دوربینهای فیلمبرداری ۸ میلیمتری، دوربینهای عکاسی و دهها اختراع دیگر را شامل میشود.
تفکر جهانیسازی شرکت سونی Sony:
در مدت همکاری این دو یار باوفا، ایبوکا انرژی خود را بر روی انجام تحقیقات فنآوری و توسعة محصول متمرکز کرد و موریتا دست به گسترش سونی در مناطق مختلف دنیا، جهانیسازی شرکت و توجه به مسائل مالی، توسعة منابع انسانی و ورود به دنیای نرمافزار زد. موریتا پیشتاز طرح ایدة جهانیشدن شرکتها بود و برای گسترش شرکت خود به بسیاری نقاط دنیا رفت و آمد میکرد. او شناخته شدهترین ژاپنی در آمریکاست که جوایز متعددی را دریافت کرده است.
توانایی او در مطالعه و شناخت دو فرهنگ شرق و غرب و ترکیب جنبههای خوب آن با یکدیگر شگفتانگیز بود.
از ریاست تا افتخار بازنشستگی:
موریتا در سال ۱۹۵۹ عنوان نایبرئیس سونی را داشت و در سال ۱۹۷۱ به ریاست سونی و تا سال ۱۹۹۴ که به عنوان ریاست افتخاری سونی بازنشسته شد، در سمتهای مختلف ریاست، مدیریت عامل و ریاست هیأت مدیره فعالیت کرد. ایبوکا دوست و همکار او در بنیانگذاری شرکت در سال ۱۹۹۷ درگذشت.
نگاهی به زندگی شخصی آکیو موریتا بنیانگذار شرکت سونی:
در رابطة زندگی شخصی موریتا نکات جالبی وجود دارد. او در مدت زندگیاش دوستان بانفوذ بسیاری در یرایر دنیا علاوه بر کشور ژاپن داشت که نخست وزیر پیشین ژاپن و همچنین Kissinger رئیسجمهور دهههای سابق ایالات متحده از جمله این افراد به شمار میروند.
در اواخر دهة ۱۹۹۰ ثروت او که بیش از 3/1 میلیارد دلار تخمین زده میشد، سبب گشت تا سايت اقتصادی “Forbes” نام آکیو موریتا را در فهرست ثروتمندترینهای دنیا قرار داد. همچنین او تنها غیرآمریکایی بود که مجله تایم Time بهعنوان بزرگترین و مؤفقترین مدیران و بازرگانان در لیست خود جای داد. او همچنین به سبب سیاستهای اقتصادی و مهارتهای مدیریتی که از خود به نمایش گذارد از سوی مجامع علمی مختلف ژاپن, انگلستان و ایالات متحده نشان یادبود و لیاقت دریافت کرد.
سال ۱۹۹۹ سال مرگ مؤسس و بنیانگذار شرکت Sony:
دیگر این که به سبب مشغلة فراوان کاری در دوران جوانی، موريتا پس از سن ۵۰ سالگی تازه به یادگیری ورزشهای اسکی، تنیس و همچنین غوّاصی روی آورد که این امر در نوع خود بینظیر است. اشتغال یکبارة او به این ورزشها موجب گردید تا در سال ۱۹۹۳، هنگامی که مشغول بازی تنیس بود، دچار حملة قلبی شود و مابقی عمر را بر روی صندلی چرخدار سپری نماید. یکسال بعد یعنی در سال ۱۹۹۴ از سمت خود در کمپانی سونی استعفاء داد و Norio Ohga را جانشین خود ساخت.
سرانجام آكيو موريتا در سوم اکتبر ۱۹۹۹ در سنّ ۷۸ سالگی بر اثر بیماری ذاتالریه جان سپرد و تمامی اموال و دارایی خود را برای همسر و دو پسر و تنها دخترش به ارث گذاشت.
هماکنون امپراطوری عظیم سونی با فروش سالانه بیش از ۳۳ میلیارد دلار در جایگاه قدرتمندترین بازار صوتی – تصویری قرار دارد.
رازمؤفقیت مؤسس شرکت سونی Sony:
همّت والای او و دوست و همکار و همراهش ایبوکا از خاکسترهای ویرانههای جنگ جهانی دوّم، شرکتی جهانی را پدید آورد که رهبری بلامنازع اختراعات پیدرپی و عرضة محصولات و وسایل الکتریکی صوتی – تصویری و فنآوری اطلاعات را در اختیار خود گرفت و در سال ۲۰۰۳ با ۱۶۱۱۰۰ نفر کارمند فروش ۶۲ میلیارد دلاری را به دست آورد.