چطور گفتگوی موفقی داشته باشیم “براي برقراري ارتباط سالم با ديگران به مجموعه اي از مهارت ها و توانمندي ها نياز داريم.
براي اين كه شخصي بتواند ارتباطات مناسبي با اطرافيان برقرار كند، لازم است كه در ابتدا شناخت صحيحي از خود داشته باشد. همه ما فكر مي كنيم اين كه مي دانيم چندسال داريم يا از كدام رنگ يا غذا خوشمان مي آيد و يا تيم فوتبال مورد علاقه مان كدام است يعني اين كه خودمان را كاملا مي شناسيم، اما در واقع اينها تنها بخشي از ويژگي هاي كلي ماست. خودشناسي از نظر روانشناسي شامل شناخت ويژگيها و خصوصيات رفتاري و شخصيتي ماست، يعني اين كه با نقاط قوت و ضعف، ترس ها، علايق، نيازها، خواستهها، توانمندي ها و ارزشهايمان به طور دقيق آشنا باشيم. وقتي خودمان را بشناسيم در برابر ديگران زود دست و پايمان را گم نمي كنيم و خودمان را نمي بازيم. شناخت خود به ما كمك ميكند كه به خودمان احترام بگذاريم و اعتماد به نفس پيدا كنيم. در واقع وقتي خودمان را مي شناسيم در برابر ديگران نه خيلي اغراق ميكنيم و نه خودمان را دست كم مي گيريم.
اما پس از اين كه شناخت نسبتا دقيقي از خود پيدا كرديم، به دانستن مهارت هاي ارتباطي نياز پيدا مي كنيم. براي برقراري يك ارتباط مؤثر بايد بتوانيم خوب گوش كنيم. وقتي خوب گوش نمي كنيم از مبحث مطرح شده هم اطلاع درستي پيدا نمي كنيم و در نتيجه پاسخي هم كه مي دهيم، نامربوط و نامناسب است. خوب گوش كردن يعني اين كه وقتي فردي صحبت مي كند، سكوت كنيم و با دقت در پي فهميدن منظور او باشيم. علاوه بر خوب گوش كردن توانايي در انتقال واضح و درست پيام هم از اهميت به سزايي برخوردار است، يعني اگر ما بخواهيم ديگران به درستي منظور ما را دريابند؛ لازم است كه خيلي شفاف و مستقيم آن را بيان كنيم.
براي اين كه بتوانيم ارتباطات مناسبي با اطرافيان برقرار كنيم، لازم است به نكاتي در اين زمينه توجه كنيم:
– موقعيت سنج باشيم. در نظر گرفتن اين كه طرف مقابل كيست، بسيار مهم است؛ مثلا اگر با فردي كه همسن و سال شماست، صحبت مي كنيد، استفاده از كلمات رايج تر بين جوانان مناسب است ولي اگر در محيطي رسمي و با فردي بزرگ تر از خود صحبت مي كنيد، بايد از كلمات رسمي تر استفاده كنيد.
– شوخي و مزاح مي تواند در عين رساندن موضوع، ارتباط را تسهيل و جو صميمانه اي ايجاد كند؛ ولي بايد مراقب بود كه هر سخن جايي و هر نكته مكاني دارد و استفاده زياد از شوخي به ويژه زماني كه به طور مناسب از آن استفاده نشود، ممكن است باعث شود كه ديگران ما را جدي نگيرند.
– درك احساسات، وضعيت و موقعيت ديگران هم از مسائل حائز اهميت است. در واقع وقتي در يك رابطه و گفت وگو تمام حواسمان به خودمان باشد و شرايط طرف مقابل را در نظر نگيريم، رابطه به شكل مؤثري برقرار نمي شود. درك احساسات ديگران باعث مي شود كه به آن ها نزديك تر شويم و بهتر در جريان مسائل آن ها قرار گيريم كه خود اين موضوع باعث مي شود آن ها هم احساس بهتري از صحبت با ما داشته باشند.
– پيام مطالبي كه افراد بيان مي كنند هميشه يك سطح ندارد، بلكه خيلي اوقات پيام ها چندگانه و چندلايه است. يعني ممكن است حرف فردي يك معني اوليه داشته باشد ولي منظور وي چيز ديگري باشد. گاهي اين اتفاق به دليل استفاده از استعارهها، ضرب المثل ها و تشبيهات رخ مي دهد ولي برخي وقت ها هم به اين دليل است كه فرد از مستقيم بيان كردن منظورش بنا به دلايلي مثل ترس از خراب شدن روابط طفره مي رود. به هر صورت شناخت اين گونه پيام ها باعث مي شود كه درك صحيحتري از اوضاع داشته باشيم.
نكته: مطالعه كردن، سعي در شناخت خود و شركت در مجامع مختلف مي تواند شما را به هدف تان نزديك تر كند.