اطلاعاتی درباره روز پژوهش “
25 آذر در تقویم جمهوری اسلامی به عنوان روز پژوهش نامگذاری شده است.
هفته پژوهش از 25 آذر ماه با شعار «بدون پژوهش و مطالعه تصمیم گیری نکنیم» آغاز میشود و تا 29 آذر ادامه دارد.
موفقیت روزافزون علم در شناخت جهان هدفدار و قانونمند که با تکیه بر ابتکارات خلاقیتهای به ودیعه نهاده شده از سوی خدای متعال در وجود بشر و بهره برداری از قدرت شگرف اندیشه آدمی صورت گرفته، فضای زندگی جدیدی را برای انسانها به ارمغان آورده است.
این فضای جدید و این تمدن نوظهور که خود برخاسته از تعاملات عمیق میان تمدنی و میان فرهنگی است، موجد خواستها، نیازها، اندیشهها مسائل و مشکلاتی است که به نوبه خود توسعه علم و اندیشه را میطلبند.
در این مسیر اندیشههای ژرف در قالب پژوهشهای بنیادین صورت بحث پذیر به خود میگیرند و دستمایه انجام پژوهشهای کاربردی میشوند تا خواستها و نیازها را پاسخ گویند و راهحلهای بهتر و بیشتری برای مسائل و مشکلات جوامع بشری پیشنهاد کنند و همین جاست که نقش موثر و سهم بسزای بخش تحقیقات در روند تحولات جوامع آشکار میشود.
تحولات زندگی بشر در قرن بیستم نشان از گسترش روز افزون اهمیت علم و تحقیق داشت، به ویژه در نیمه دوم این قرن کشورهای صنعتی و در حال توسعه با آگاهی از نقش پژوهش در خلق فنآوری و شتابدهی برای توسعه، عمده توجه خود را مصروف تقویت و ارتقای بخش تحقیق نموده اند. از این روست که میتوان گفت بین پیشرفت بخش تحقیق و شتاب توسعه فراگیر و پایدار در هر کشور ارتباط مستقیم برقرار است.
نقش پژوهش در توسعه همهجانبه پایدار چنان برجسته و انکارناپذیر است که میتوان آن را بدون تردید نیروی محرک توسعه در همه حوزهها اعم از فرهنگ، اقتصاد، سیاست و جامعه دانست. اما علی رغم اعتراف و اذعان نسبت به اهمیت مقوله پژوهش، این حوزه با دشواریهای ساختاری و عملکردی فراوانی مواجه است.
پيامبرصلي الله عليه وآله :
إنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ يَقولُ : تَذاكُرُ العِلمِ بَينَ عِبادِي مِمّا تَحيي عَلَيهِ القُلُوبُ المَيِّتَةُ ، إذا هُمُ انتَهَوا فيهِ إلي أمري
خداوند ميفرمايد : بحث علمي ميان بندگانم ، چون به من بينجامد ، دلهاي مرده با آن زنده ميشود
عوالي اللآلي ، ج ۴ ، ص ۷۸ .
امام عليعليه السلام :
اُنظُر إلي ما قالَ و لاتَنظُر إلي مَن قالَ
به گفته بنگر نه به گوينده آن
غررالحكم و دررالكلم ، ح۵۰۴۸ .
امام عليعليه السلام :
مَن أكثَرَ مُدارَسَةَ العِلمِ لَم يَنسَ ما عَلِمَ و استَفادَ ما لَم يَعلَم
هر كه بحث علمي بسيار كند ، آموخته هايش را از ياد نميبرد و آنچه را كه نميداند ، فرا ميگيرد
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۸۹۱۶ .
امام عليعليه السلام :
لافِقهَ لِمَن لايُديمُ الدَّرسَ
آن كه آموختن را استمرار نميبخشد ، از درك دانش بينصيب است
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۱۰۵۵۲ .
امام عليعليه السلام :
لاعَمَلَ كَالتَّحقيقِ
هيچ كرداري مانند پژوهش نيست
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۱۰۴۸۳ .
امام عليعليه السلام :
فَضلُ فِكرٍ و تَفَهُّمٍ أنجَعُ مِن فَضلِ تَكرارٍ و دِراسَةٍ
بسيار انديشيدن و فهميدن ، سودمندتر است از تكرار بسيار و درس گرفتن
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۶۵۶۴ .
امام عليعليه السلام :
عَلَيكُم بِالدِّراياتِ لابِالرِّواياتِ
بر شما باد به فهميدن ، نه نقل كردن
ميزان الحكمه ، ح ۳۳۵۵ .
امام عليعليه السلام :
كُلُّ وِعاءٍ يَضيقُ بِما جُعِلَ فيهِ إلاّ وِعاءَ العِلمِ فَإنَّهُ يَتَّسِعُ
گنجايش هر ظرفي با آنچه در آن نهند ، تنگ ميشود ، جز ظرف دانش كه [هر چه در آن نهند] گسترش مييابد
نهج البلاغه ، حكمت ۲۰۵ .
امام باقرعليه السلام :
تَذاكُرُ العِلمِ دِراسَةٌ و الدِّراسَةُ صَلاةٌ حَسَنَةٌ
گفتوگوي علمي درس است ، و درس نمازي نيكو است
الكافي ، ج ۱ ، ص ۴۱ .