موسیقی در دنیای قدیم “
موسیقی نشانه جنبش و زندگی است .
موسیقی زبان احساسات وعواطف است .
موسیقی بیان زیبایی و انسانیت است .
پیدایش موسیقی
بسیاری از مظاهر طبیعت نوای موسیقی را یجاد می كنند : صدای آبشار ، ریزش باران بر روی آبها ، وزش باد از میان برگهای درختان ، چهچه بلبل و چهار نعل اسب ، هر یك نغمه ای از نواهی طبیعت است .
انسان در میان این اصوات به دنیا آمد و مبانی موسیقی را از طبیعت آموخت . در سیر تمدن خود نیز انسان به اصوات جدیدی پی برد و دانست كه هر حركتی كم و بیش صوتی ایجاد می كند ، از چرخهایی كه برای پیشرفت كار خود می ساخت پس از فرسودگی صداهایی برمی خواست و این صداها كه به فواصل معین تكرار می شد در ذهن او حالت مطبوعی ایجاد می كرد. به تدریج انسان متوجه شد كه صداهای منظم در تنظیم كار و تهییج فعالیت او تأثیر دارند ، از آن وقت برای حركت دادن سنگهای بزرگ با آوازهای موزون بر قدرت كار خود می افزود .
ترس از عوامل طبیعی مانند رعد و طوفان و زلزله و تاریكی باعث پیدایش عقاید دینی و مابعد طبیعی شد و انسان به یك قدرت مافوق كه مسبب فعل و انفعالات طبیعی است ایمان آورد و برای حفظ وجود خود و غلبه بر ترس و وحشت به خدایان و ارباب انواع متوسل و برای پرستش آنها آوازهایی می خواند كه تدریجاً به صورت سرودهای مذهبی و آوازهای دسته جمعی برای عبادت با شكوه و تمنا از درگاه الهی در آمد .
در موسیقی غیرمذهبی انسان ابتدا به آهنگ رقص و آوازهای ضربی توجه كرد . بعضی از موسیقی شناسان در جستجوی مبدأ موسیقی رقصهای اقوام وحشی و نیمه متمدن را مورد مطالعه قرار می دهند .
ژان ژوك روسو در فرهنگ موسیقی خود Dictionnaire de la musique (سال 1767) به این نكته اشاره كرد و نیز فیلسوف آلمانی كارل اشتومپف Karl Stumpf روی همین اصل در موسیقی سیاهان افریقا تحقیق كرده و ضرب غیرمساوی در آهنگهای آنان یافته است . ایگور استراوینسكی Igor Stravinsky در بالت «پرستش بهار» از اینگونه رقص های ماقبل تاریخ با ضربهای متغیری یادآوری می كند ولی صحیح تر آن است كه تصور كنیم بشر ابتدا با ضربهای ساده مانند 2/4 و 4/4 كه با قدمهای او هم وزن بود آشنا شده سپس به ضرب 3/4 و 6/8 كه هنوز هم ریتم های بسیار معمول روستایی است پی برد . اما ضرب متغیر مربوط به زمانی است كه انسان اطلاعات بیشتر در موسیقی كسب كرده است و در موسیقی سیاهان نیز ضرب های نامساوی و سنكوب Syncope نشانه پیشرفت موسیقی آنهاست .
كارل بوخر Karl Bucher دانشمند اجتماعی آلمان در پیدایش آوازهای بدوی انسان به این نتیجه رسیده است كه ابتدا ضرب rythme و نوای موسیقی melodic به وجود آمد ، سپس برای تسهیل خواندن شعر روی آن ساخته شد . امروز ترانه های محلی نیز به همین ترتیب به وجود می آید ، ابتدا یكی از كارگران مزارع آهنگی را زمزمه می كند ، دیگری از روی آن شعری می سازد و روستاییان دیگر دسته جمعی آواز می خوانند و با آهنگ می رقصند . به همین جهت می توان گفت كه شعر و موسیقی و رقص تاریخ خود را از یك زمان آغاز كرده اند.
اقتباس از کتاب تاریخ موسیقی ، سعدی حسنی
دانشنامه تی تیل
