نسلهای مختلف سیستمعاملهای یونیکسی :
Unix یک سیستمعامل است که در سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰ بهوسیلهٔ گروهی از کارمندان آزمایشگاههای Bell متعلق به شرکت AT&T Bell Labs شامل کنت تامسون (طراح اصلی و پایهگذار) و دنیس ریچی نوشته شد…. بتدریج دیگران نیز به تیم کوچک آنها پیوستند، کسانی مانند داگلاس مکیلروی.
اگر گفته شود Unix آغازگر «دوره اطلاعات» و در امتداد آن «عصر اینترنت» است، کوچکترین سخنی به گزافه گفته نشدهاست. درواقع تا همین امروز هم، تقریباً ٪۱۰۰ پیمانهای مهم و باز که جنبش اینترنت را پدید آوردهاند، مانند وب، از خانوادهٔ Unix آمده و میآیند. اینترنت در آغاز در Unix گسترش یافت و تا سالها، واژهٔ «اینترنت» در میان کاربران Unix واژهای کاملاً عادی و روزمره بود، درحالیکه دیگران حتی این واژه را نشنیده بودند و یا با اکراه تمام به آن بی اعتنائی و حتی آن را مسخره میکردند.
سیستمهای Unix امروزی به شاخههای مختلفی که در مرور زمان توسط AT&T توسعه داده شده، تبدیل گشتهاست. Unix طوری طراحی شدهاست تا قابل انتقال به هر سیستمی، چند کاره و همچنین چند کاربره باشد. سیستمهای Unix با ایدههای جدیدی که مطرح کردهاند، شناخته میشوند: پروندههای متنی ساده، مترجمهای خط فرمان و File System سلسله مراتبی و غیره. در مهندسی نرمافزار، Unix به خاطر زبان برنامهنویسی سی و فلسفه Unix ذکر میشود.
صاحب علامت تجاری Unix در حال حاضر open group است.در حالی که مدعی در حال حاضر متن برنامههای Unix The sco group و Novell است.
تاریخچه :
در سال ۱۹۶۰ نخستین سیستمعامل چند کاربره که به عنوان Server میتوانست با نصب بر روی یک رایانه به چند رایانه دیگر سرویس دهد(Time Sharing)، ساخته شد. این سیستمعامل که CTSS نام داشت و میتوانست ۲۰ کاربر را با یک رایانه IBM ۷۰۹۰ به خوبی اداره کند به شدت مورد توجه و مفید واقع شد. و همه دریافتند که بخش عظیمی از رایانههای آینده از این فناوری بهره خواهند گرفت، به طوری که در سال ۱۹۶۵ سه شرکت از برجستهترین نقش آفرینان رایانه در جهان برآن شدند که روی سیستمعامل MULTICS کار کنند ولی چون این سیستم اجزای زیادی داشت و از حد معین بزرگ تر شد، یکی از این شرکتها پروژه را رها کرد. پس از این ماجرا دنیس ریچی، کن تامسون وبرین کرنیگان یونیکس (Unics) را در آزمایشگاه Bell بر اساس MULTICS به وجود آوردند. و Unics به تدریج Unix نام گرفت. با توجه به یکی ازقوانین آمریکا AT&T که یکی از شرکتهای دست اندرکار بود و پروژه را ادامه نداده بود نمیتوانست از Unix استفادهٔ بازرگانی بکند؛ به این ترتیب لینوکس رایگان به بازار عرضه شد. و پس از این است که Unix به زبان C نوشته میشود.AT&T نیز Unix را برای دانشگاههای مختلف فرستاده و Unix کم کم در محافل علمی محبوب میشود. در سال ۱۹۷۴ دانشجویان دانشگاه Berkeley آغاز به برنامه نویسی برای Unix میکنند و آن را برای دانشگاههای دیگر و AT&T میفرستند و با ادامهٔ این کار Unix در سال ۱۹۷۷ به یک سیستمعامل کامل تبدیل میشود. دانشگاههای دیگر نیز مانند MIT ، Purdue، استنفورد و… کارهای بسیاری برای لینوکس میکنند. با نوشتن برنامههای اینترنتی برای Unix در سال ۱۹۸۰ به وسیلهٔ دانشگاه Berkeley Unix در سازمانهای دولتی و شرکتهای شبکه و Server ها به گستردگی به کار گرفته میشود. از این زمان شمار فراوانی از شرکتهای بازرگانی نیز از Unix برای کارهای بازرگانی خود بهره میجویند و نسخههای بازرگانی Unix هم به بازار میآیند که از این گروه میتوان پخشهای زیر را نام برد.
Xenix by Microsoft
AIX by IBM
HP-UX by HP
ULTRIX by Digital
SunOS by Sun