معرفی رشته دانشگاهی مهندسی صنایع “
آيا اين بهترين روش است؟
اين سؤالي است كه فكر يك مهندس صنايع را دائماً به خود مشغول مي‌كند تا به اين وسيله بهترين راه را براي توليد محصول و حل مسائل و مشكلات يك واحد صنعتي يا خدماتي پيدا كند. البته همه‌ي مهندسان سعي مي‌كنند بهترين روش را براي ساختن چيزي پيدا كنند ولي مسئله اين‌جاست كه آن‌ها فقط در زمينه‌ي رشته‌ي خود داراي دانش فني هستند.
مهندس صنايع كسي است كه براي مثال مطلبي را از مهندس شيمي مي‌گيرد و در مورد مشكل مهندسي مكانيك، از آن استفاده مي‌كند و بهترين روش را به دست مي‌آورد. از سوي ديگر، يك مهندس صنايع مي‌تواند شكاف عميق بين مديران اجرايي و مهندسان طرح و توسعه را پر كند؛ زيرا يك مهندس مي‌تواند حرف‌هاي تخصصي‌اش را به يك مهندس صنايع تفهيم كند، در صورتي كه ممكن است نتواند به رئيس غير مهندس خود نشان دهد كه در حال انجام چه كاري است.
در كل مي‌توان گفت كه مهندسي صنايع، رشته‌اي است كه با طراحي، بهبود و پياده‌سازي سيستم‌هاي يك‌پارچه از افراد، مواد، اطلاعات، تجهيزات و انرژي مرتبط است و در اين راه از علوم رياضي، طبيعي، اجتماعي و نيز قوانين و روش‌هاي تجزيه و تحليل مهندسي و دانش تخصصي خود بهره مي‌گيرد.
يكي از ويژگي‌هاي رشته‌ي مهندسي صنايع اين است كه نمي‌توان اين رشته را در يك جمله خلاصه كرد و آن را مانند يك كپسول كوچك ارائه داد. اين رشته‌ي تحصيلي، بسيار وسيع است و از مديريت گرفته تا زمان‌سنجي، از كنترل كيفيت تا تجزيه و تحليل و طراحي، همه را شامل مي‌شود و به همين دليل وقتي شما مي‌گوييد: «من يك مهندس صنايع هستم» مردم نمي‌توانند تخصص شما را در يك محدوده‌ي كوچك و تنگ محصور كنند.
اين رشته در دوره‌ي كارشناسي داراي چهار گرايش توليد صنعتي، تحليل سيستم‌ها، تكنولوژي صنعتي و ايمني صنعتي است.
البته اين چهار گرايش، در سطح كارشناسي تفاوت چنداني با يكديگر ندارند، زيرا دانشجويان هر يك از گرايش‌هاي نام‌برده از ميان واحدهايي كه در دوره‌ي كارشناسي مي‌گذرانند، تنها در 10 تا 15 واحد با يكديگر متفاوت‌اند كه دانشجويان، همين واحدهاي متفاوت را نيز مي‌توانند در 8 واحد اختياري خود انتخاب كرده و بگذرانند. (گرايش ايمني، با 25 واحد اختصاصي متفاوت، بيش‌ترين تفاوت را با گرايش‌هاي ديگر دارد.)
هدف از گرايش توليد صنعتي، تربيت مديران توليد واحدهاي صنعتي است. گرايش تحليل سيستم‌ها نيز تا حدودي جنبه‌ي نرم‌افزاري دارد و بيش‌تر به ارائه‌ي راهكاري سيستماتيك مي‌پردازد.
گرايش تكنولوژي صنعتي نيز نسبت به دو گرايش ديگر فني‌تر بوده و به مهندسي مكانيك نزديك‌تر است. اين گرايش به تربيت تكنولوژيست‌هاي كارخانه مي‌پردازد؛ گرايش ايمني صنعتي نيز به مسائل مشكل‌ساز در صنعت از لحاظ ايمني مي‌پردازد. براي مثال مي‌توان به كوره‌ها يا آلودگي هوا اشاره كرد.
توانمندي‌ها و ويژگي‌هاي لازم
رشته‌ي مهندسي صنايع، حيطه‌ي كاري بسيار گسترده‌اي دارد. دانشجوي آن بايد توانايي‌هاي مديريتي و قدرت تحليل و درك بالايي داشته باشد و بايد در دو درس رياضي و فيزيك قوي باشد. به خصوص در درس رياضيات جديد كه آمار و احتمالات اين درس تا حدي به مهندسي صنايع مربوط مي‌شود.
