آنتی سیکلون
مناطق پرفشار، مدور و غیرمنظم را که جهت حرکت آنها در جهت حرکت عقربههای ساعت است، واچرخند یا آنتی سیکلون مینامند
از آنجا که جهت حرکت باد در آنتی سیکلونها بر خلاف جهت حرکت باد در سیکلونها میباشد بنابراین به آن حرکت، واچرخندی و چنین سیستمی را سیستم واچرخندی میگویند.
آنتی سیکلونها در شرایط هوا و اقلیم نقش بسیار مهمی دارند.
از نظر دینامیک، آنتی سیکلونها از بسیاری جهات شبیه سیکلونها هستند. در واقع میتوان گفت آنتی سیکلونها مراکز پرفشار بوده و حرکت هوا در آنها از مرکز به اطراف و از بالا به پایین بوده و در نیمکره شمالی گردش هوا در آن در جهت حرکت عقربههای ساعت و در نیمکره جنوبی بر خلاف جهت حرکت عقربههای ساعت میباشد.
همانطور که فعالیتهای چرخندی توام با ایجاد بادهای نسبتا قوی میباشند، واچرخندهای قوی نیز با جریانهای هوای سرد و چگالی که از قطب به طرف عرضهای جغرافیایی پایین حرکت میکنند، به راه میافتند و بادهای قوی را در این مدارها ایجاد میکند که به آن باد شمالی (Norther) گفته میشود.
سیکلون (مرکز کم فشار) چیست؟
یک چرخند یا سیکلون، منطقهای است از هوای کم فشار و تقریبا دایرهای شکل که قطر آن ممکن است به صدها کیلومتر برسد.
این منطقه از هوا در نیمکره شمالی در خلاف جهت عقربههای ساعت و در نیمکره جنوبی در جهت حرکت عقربههای ساعت در چرخش میباشد؛ در چنین ناحیهای کمترین مقدار فشار جوی در مرکز بوده و در امتداد شعاع و به طرف خارج از مرکز مقدار فشار افزایش مییابد؛ در واقع سیکلون یک مرکز کم فشار است.
هرچند باد تحت تاثیر گرادیان فشار (اختلاف فشار بین دو مرکز فشار) به جریان میافتد اما در سیکلون، جریان هوا تحت تاثیر نیروی اصطکاک، کوریولیس و نیروی گریز از مرکز به جای اینکه به طور مستقیم به سمت مرکز کم فشار باشد در امتداد خطوط هم فشار میوزد و با جهت گرادیان فشار زاویه نسبتا بزرگی میسازد.
در نیمکره شمالی به حرکت پادساعتگرد، گردش چرخندی (Cyclonic Circulation) گفته میشود نکته قابل توجه اینکه چرخند بر خلاف آنچه از نامش تداعی میشود هیچ توفان مخرب و خطرناکی را ایجاد نمیکند بلکه تنها یکی از الگوهای متعارف آب و هوایی عرضهای میانی است. [مفاهیم: توفان موسمی چیست؟]
گرچه گرادیانهای شدید فشار در مناطق کم فشار عرضهای میانی، وزش بادهای شدیدی را یه دنبال میآورد؛ اما این بادها را نباید با توفندها و یا چرخندهای حارهای یکی دانست.