اکنه متداول ترین مشکل پوستی در بالغین و جوانان است . یک بیماری التهابی مزمن پوست که در دوران نوجوانی شایع است، اما گاهی بطور متناوب در سراسر زندگی رخ می دهد. که اختلال فولیکولی در فولیکولهای مستعد موها و بیشتر در نواحی صورت ، گردن و بالا تنه رخ می دهد.
ضایعات اکنه شامل موارد زیر می باشد:
کدومدون ها یا ضایعات اولیه اکنه به صورت جوش بسته یا سر سفید، پاپول ها،جوش های چرکی، ندول ها و کیست ها
پاتوفیزیولوژِی
غدد چربی در زمان بلوغ تحت تاثیر اندروژن های تحریک شده و سبوم ترشح می کنند. انداد مجاری فولیکول های مو به دلیل تجمع مواد چرب کراتین و سبوم ایجاد اکنه می کند.
علایم شایع
- نقاط سر سیاه به اندازهی سر سوزن
- نقاط سر سفید شبیه نقاط سر سیاه
- جوشهای کوچک چرکی
- قرمزی والتهاب در اطراف جوش ها (پروپیونی باکتریوم اکنه که تری گلیسرید موجود در سبوم را به اسید چرب ازاد و گلیسرین تبدیل می کنند)
- در اکنه شدید ممکن است کیست و ابسه دیده شود. کیست به صورت توموری بزرگتر و سفت تر از جوشهای معمولی در پوست پدیدار می شود.
- ابسه نیز به صورت یک ناحیه ی عفونی متورم، ملتهب و دردناک به هنگام لمس و حاوی چرک است.
اهداف درمان
- کاهش تجمع باکتری ها
- کاهش فعالیت غدد چربی
- پیشگیری از انسداد مجاری فولیکول ها
- کاهش لتهاب
- مبارزه با عفونت های ثانویه
- به حداقل رساندن اثار ضایعات
- دفع عوامل مستعد کننده ی اکنه
درمان دارویی
- در رفع انسداد فولیکولی غدد سباسه استفاده از اسید سالیسیلیک و بنزوئیل پراکسید مفید است.
- استفاده از کرم بدون چربی توصیه می شود. استعمال موعی اسید ویتامین ( ای ترتینوئین) برای پاک شدن مجاری فولیکولی از کراتین است و موجب تسریع جایگزینی سلولی بیرون راندن جوش ها و پیشگیری از جوش های جدید توصیه می شود.
- انتی بیوتیک های موضعی، رشد پروپیونی باکتریوم را متوقف می کند. (ارتیرومایسین، تتراسایکیلین)
- درمان هورمونی با استفاده از اثرات درمانی استروژن جهت جلوگیری از تولید سبوم و کاهش چربی پوست
- درمان جراحی برای خلیه محتویات جوش کیست ها و بر طرف کردن اثار زخم عمیق ناشی از جوش ها با استفاده روش انجماد درمانی یا نیتروژن مایع ، ساییدن پوست، جراحی و برداشتن قسمت حفره ای و کیست ها
