اطلاعاتی درباره دندان عقل “
دندان عقل
دندانهای عقل، سومین دندان آسیا ، آخرین دندانهایی هستند که رویش پیدا می کنند و برای داشتن سلامتی دهان و دندان معمولاً نیازی به آنها نیست .
دندانهای عقل حدود 20 سالگی و یا اوایل دهه بیست در انتهای دهان ظاهر می شوند و ممکن است هرگز رویش پیدا نکنند. که در این صورت نهفته هستند به این معنی که در استخوان فک یا بافت لثه گیر افتاده اند. اغلب اوقات علت این است که در دهان شما فضای کافی برای رویش آنها وجودنداشته است. فک های ما از انسانهای اولیه کوچکترند، چون رژیم غذایی آنها شامل مواد سخت بود و فک های بزرگ و دندانهای بیشتری نیاز داشتند اما انسانهای امروزی به نیروی جویدن زیادی نیاز ندارند.
در واقع امروزه دندانهای عقل بیش از اینکه مفید باشند مضر هستند و دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند که آنها را خارج کنید.
احتمال دارد که دندانهای عقل نهفته باشند و شما حتی از وجودآنها با خبر نباشید تا اینکه به دلیل عفونت و یا فشار روی دندان مجاور، درد ناگهانی بروز کند . رویش ناقص دندان عقل نیمه نهفته می تواند باعث به هم ریختگی و یا حرکت دندانهای شما شود. احتمالاً تا زمانیکه دندانهای مجاور دندان عقل شروع به کج شدن نکنند شما متوجه رشد دندانهای عقل و فشار آنها روی ریشه دندانهای کناری نخواهید شد اما حتی در مواردی که دندانهای عقل رویش پیدا کنند معمولاً به سختی تمیز می شوند و در نهایت منجر به ایجاد پوسیدگی غیر عادی و یا عفونت در اطراف بافت لثه می شود.
اگر علائم مشخص و واضح دارید یا حتی اگر مشکلی احساس نمی کنید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دهد که آیا در حال حاضر مشکلی وجود دارد و یا احتمال بروز مشکل در آینده وجود خواهد داشت یا نه ؟
در صورتی که دندانپزشک شما توصیه کند که دندان عقل خود را خارج کنید مطمئناً این پیشنهاد عاقلانه ترین انتخاب برای حفظ سلامت بقیه ی دندان ها خواهد بود. دندان عقل باید به وسیله دندانپزشک عمومی یا جراح دهان و فک و صورت خارج شود. دندان های عقل به چند دلیل می توانند باعث آسیب شوند.
سایز فک و چگونگی رشد دندان عقل :
گاهی دندانهای عقل فضای کافی جهت رویش کامل ندارند که در این موارد مشکل دندان عقل شامل در دو تورم است و یا ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد ولی با این وجود بقیه دندان ها در خطر آسیب جدی قرار داشته باشند.
* بیماری لثه : وقتی دندان عقل به طور نهفته در فک باقی بماند باکتری ها در شیار موجود بین لثه ودندان که قابل تمیز شدن نیست، رشد می کنندو باعث ایجاد عفونت می شوند.
* پوسیدگی : گاهی به دلیل موقعیت قرارگیری یا به دلیل اینکه قسمتی از دندان به وسیله لثه پوشیده شده به سختی مسواک می خورد در نتیجه باکتری های مولد پوسیدگی در آن تجمع پیدا می کنند این باکتری ها علاوه بر دندان عقل ، دندانهای مجاور را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.
* موقعیت نا مناسب : دندان عقلی که به سمت بافت گونه رشد می کند باعث تحریک بافت مجاور خود می شود . این گونه دندانهای عقل رویش یافته علاوه بر دسترسی مشکل برای تمیز شدن باعث گاز گرفتگی نا خواسته گونه در هنگام جویدن غذا می شوند،که در دراز مدت مشکل ساز می شود.
* کیست ها : در صورتی که بافت تشکیل دهنده تاج دندان نهفته در استخوان باقی بماند. ممکن است بعد ها با مایعی پر شده و تشکیل یک کیست دهد که استخوان اطراف خود را تخریب خواهد کرد.
آیا دندان های عقل شما تهدیدی برای سلامت دندانهای شماست؟
یک معاینه توسط دندانپزشک به این سوال شما پاسخ خواهد داد. دندانپزشک در مورد تاریخچه پزشکی و دندانپزشکی شما سوال کرده و دندانهای شما را معاینه و با گرفتن رادیوگرافی سلامت دندانهای شما را ارزیابی می کند. اگر در معاینه مشکلی در مورد دندانهای عقل وجود داشته باشد. دندانپزشک خارج کردن آنها را به شما توصیه خواهد کرد.
آمادگی برای جراحی :
ممکن است مجبور شوید چند روزی از محل کار خود یا مدرسه مرخصی بگیرید تا زمان کافی برای استراحت داشته باشید. قبل از جراحی به اندازه کافی خواب و استراحت داشته باشید آرامش خودرا حفظ کنید و در صورتی که اضطراب دارید پس از مشورت با جراح ـ قبل از جراحی از قرص های آرام بخش استفاده کنید.
جراحی :
آمادگی لازم جهت انجام یک جراحی نیم ساعته را داشته باشید اگر دندان شما رویش یافته باشد بدون ایجاد برش جراحی روی لثه کشیده می شود. در صورتی که دندان شما نهفته با نیمه نهفته باشد ، برش لثه لازم خواهد بود. سپس جراح ، استخوان فک را برداشته و گاهی دندان را هم تکه تکه می کند تا به آسانی خارج شود. برای به هم رساندن لبه های برش از بخیه استفاده می شود.
بعد از جراحی :
جراح نسخه ای برای تسکین درد و در صورت لزوم آنتی بیوتیک و دستوراتی برای بهبودی در خانه به شما خواهد داد. در طی چند روز بعد فعالیت خود را محدود کنید و بیش تر به استراحت بپردازید تا روند بهبود تسریع شود. بعد از جراحی حفره ای در محل جراحی باقی می ماند که نیاز به تمیز کردن دارد تا زمان ترمیم کامل این حفره ممکن است شما احساس ناخوشایندی در دهان خود داشته باشید.
درد و تورم و خونریزی :
بعد از جراحی لثه ها وفک شما درد و تورم خواهد داشت که کاملاً طبیعی است. با گذاشتن کمپرس یخ روی گونه های خود به صورت متناوب در طی 8 ساعت اول بعد از جراحی ورم را به حداقل برسانید در صورتی که خونریزی داشتید ، یک گاز استریل را در محل خونریزی برای حد اقل نیم ساعت محکم فشار دهید تا خونریزی قطع شود.
بعد از توقف خونریزی می توانید غذای نرم و سرد مثل سوپ سرد ، فرنی سرد و بستنی و مایعات سرد میل کنید. دهان خود را تمیز نگه دارید. غذاهای سفت نخورید. جهت نوشیدن از نی استفاده نکنید تا روز بعداز عمل ، ناحیه جراحی را مسواک نزنید و آب دهان خود را خالی نکنید ، چون باعث آسیب به لخته خونی در محل جراحی می شود. سیگار کشیدن باعث از بین رفتن ، لخته خونی می شود. یک هفته بعد از عمل برای کشیدن بخیه و کنترل های بعد از جراحی به جراح خود مراجعه کنید.
دکتر بیژن موحدیان [ جراح فک و صورت ]
