ساز پیانو – دانستنی هایی در مورد پیانو که هر پیانیستی بایستی آنها را بداند.
اگر ویدئوی زیر را نمی بینید از وی پی ان استفاده کنید
پیانو یکی از سازهای صفحه‌کلیددار و مشهورترین اونهاست. صدای پیانو در اثر برخورد چکش‌ها با سیم‌های فلزی اون در داخل جعبه چوبی تولید میشه . این چکش‌ها با فشرده شدن کلاویه‌ها به حرکت در میان. سیم‌های پیانو به «صفحهٔ صدا» متصل شدن که نقش تقویت‌کنندهٔ صدارو داره.
پیانو بالاترین دامنه صوتی رو بین ساز های معمول البته به جز ارگ کلیسا داره به طوریکه در شکل فعلیش هشت اکتاو داره و قادر به تولید فرکانسایی از حدود ۲۷ تا ۴۱۸۶ هرتزه . در حالی که ساز ویولن تنها قادر به تولید پنج اکتاو و بهترین خواننده‌ها تنها قادر به خوندن سه اکتاو هستن.
پیانو رو بارتولومئو کریستافوری در سال ۱۷۰۰ میلادی در ایتالیا اختراع کرد و یه نویسنده ایتالیایی مقاله‌ای دربارهٔ اون نوشت . این مقاله شامل دیاگرام مکانیزم پیانو هم بود و اکثر سازندگان بعدی پیانو کار خودشون رو بر اساس این مقاله شروع کردن. قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمی‌تر به نام هارپسیکورد (Harpsichord) استفاده می‌شد.
تفاوت مهمی که پیانو با سازهای مشابه داشت این بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده شدن یه کلاویه، مستقل از شدت ضربهٔ واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود، اما در پیانو نوازنده قادر بود با ضربه ملایم به کلیدا صدایی نرم‌تر ایجاد کنه یا با ضربات محکم‌تر صدایی درشت‌تر همین ویژگی باعث شد که به سرعت پیانو مورد توجه آهنگسازان قرن هجدهم میلادی قرار بگیره.
با مورد توجه قرار گرفتن هارپسیکورد جدید این ارتقاء منجر به ایجاد ساز جدیدی شد که پیانو فورته نام گرفت و به مرور زمان به شکل امروزی پیانو در اومد و اونچه که ما امروزه به عنوان پیانوی مدرن می شناسیم از اواسط قرن نوزدهم ظاهر شده است.
چکش‌های پیانو توسط مجموعه‌ای از اهرم‌ها به کلیدهای پیانو متصل میشن. که به مجموع اونها عملگر یا پیانو گفته میشه . وظیفهٔ این مجوعه افزایش شتاب چکش‌ها در برخورد به سیم‌ها، و کنترل عکس‌العمل بازگشتی اونها بعد از برخورد به سیمه .
معمولاً سرِ چکش‌ها توسط لایه‌ای از نمد پوشونده میشه تا کیفیت صدای پیانو را بهبود ببخشه. کیفیت صدای پیانو متأثر از عوامل دیگه ای مثل کیفیت صفحهٔ صدا و غیره هم هست.
۷ کلید سفید در هر اکتاو پیانو برای ۷ نت دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، وجود داره علاوه بر این کلیدهای سفید کلیدهای سیاه‌رنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود داره هر کلید سیاه‌رنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ اون و در حکم نت بمل برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست اونه .
انواع پیانو
اونچه در اصطلاح بهش پیانوی گرند (Grand Piano) گفته میشه اغلب بیشتر از دو متر طول داره و دارای درِ بزرگیه که برای هرچه بهتر شدنِ صدای پیانو، در هنگام نواختن این در رو در وضعیت نیمه‌باز توسط پایهٔ کوچکی ثابت می‌کنن.
انواع دیگه پیانو با نام‌های پیانوی دیواری (upright)، پیانو الکتریک، پیانوی چهارگوش (square grand)، و پیانوی اسپینت(spinet piano) هستن، که پیانوهای چهارگوش و پیانوهای اسپینت امروزه منسوخ شده‌ان.
پیانو با ضربه نوک انگشتان نواخته میشه مکانیسم پیانو تولید صدا می‌کنه به دلیل شکل مکانیسم پیانو یه پیانیست می‌تونه هم‌زمان تا ده تا نت رو به صدا در بیاره .
محل قرارگیری انگشت روی پیانو
محل قرارگیری انگشتای دست روی کلیدهای پیانو در نواختن اون اهمیت داره معمولاً در آهنگ‌ها نت اول شماره داره که انگشت شروع‌کننده در نواختن اون آهنگ را مشخص می‌کنه در این صورت شماره یک برای انگشت‌های شست دو دسته و به ترتیب سایر انگشتها شماره‌های ۲ تا ۵ را خواهد داشت. شست دست راست روی چهارمین نت دوی پیانو قرار می‌گیره.
گاهی پیانیست جای دو دستش رو روی کلیدهای پیانو با هم عوض می‌کنه و گاهی بدون نواختن کلید پیانو با انگشتان شست دو دستش از سایر انگشتها استفاده می‌کنه. به صدا درآوردن کلاویه‌های پیانو با شدت فشار انگشتان به زدن ضربه روی اونها بستگی داره، اگه انگشتان رو آروم روی کلاویه‌ها فشار بدیم صدای آروم و ضعیف از پیانو می‌شنویم و هر چقدر که قدرت انگشتانمون بر کلاویه‌ها شدت پیدا کنه صدای بلندتری می‌شنویم معمولاً در قطعات عاشقانه و رومانتیک شدت ضربه روی کلاویه‌ها با احساس زیاد و آرام نواخته میشه.
نت نویسی پیانو
نت‌نویسی پیانو در دو حامل انجام میشه حامل بالا برای دست راست و حامل پایین برای دست چپ.
معمولاً حامل بالایی را با کلید سل و حامل پایین را با کلید فا ی خط چهارم نشون می‌دن این دو حامل با نت دوی وسط از هم متمایز میشن .
اسامی تعدادی از پیانیست‌های مطرح جهان عبارتند از :
- لودویگ فان بتهوون
- فردریک شوپن
- ولفگانگ آمادئوس موتسارت
- یوهان سباستین باخ
- فرانتس جوزف هایدن
- و کلارا شومان ..
