طاسی منطقه ای چیست “
طاسی منطقهای یا آلوپسیا آره اتا (alopecia areata) یک واژه عمومی به معنی کاهش موی سر یا هر قسمتی از بدن به هر علتی است.
آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقهای بیماری است که با آغاز سریع ریزش مو در یک منطقه کاملاً مشخص و معمولاً مدور تشخیص داده میشود. اکثریت بیماران زیر ۶۰ سال سن دارند و هیچ یافته دیگری به همراه ندارند. علت این بیماری میتواند اختلالات سیستم ایمنی مانند کم خونی ایمنی، التهاب تیروئید، دیابت و… باشد. اغلب در این بیماری فولیکولهای مو در نتیجه حمله اشتباه توسط سیستم دفاعی بدن شخص آسیب میبیند و مانع از رشد مو میشود که این بیماری بعنوان یک بیماری ناشی از اختلالات سیستم دفاعی بدن شناخته شده است.
این بیماری بطور کلی حدود ۲% از کل جمعیت را که تنها بیشتر از ۵ میلیون نفر آنها در ایالات متحده هستند را دربرمیگرد. معمولاً” این بیماری پوستی غیر قابل پیش بینی و دورهای میباشد. در هر زمان ممکن است مو مجدد شروع به رشد یا ریزش کند و دوره این بیماری در هر فردی متفاوت است.
علایم شایع طاسی منطقه ای
ریزش ناگهانی موها در یک منطقه دایرهای با حاشیه کاملاً مشخص. هیچ دردی وجود ندارد. پوست کاملاً صاف ونرمال است. هیچ خارشی وجود ندارد.
بیماریزایی
در این بیماری گروهی از لنفوسیتهای T که جزئی از سیستم ایمنی بدن میباشند به طور نابجا عمل میکند و به فولیکولهای موی سر (ریشهٔ موها) حمله میکند و موادی را ترشح میکند که نهایتاً منجر به تخریب فولیکولهای مو و ریزش موها میگردد.
درمان طاسی منطقه ای
مبتلایان به طاسی منطقهای در یک سوم موارد خودبخود بهبود مییابند و نیازی به درمان ندارند ولی در موارد شدید میتوان از داروهای کورتون (موضعی یا تزریق داخل جلدی)، ماینوکسیدیل، پووا تراپی و… استفاده کرد.
هرچند رایج ترین درمان استفاده از کورتون (به خصوص موضعی مانند پماد یا تزریق) است ولی کورتون موضعی مانند تریامسینولون را نباید به مقدار زیاد استفاده کرد چون کاهش بافت پوست و آتروفی آنرا بدنبال دارد. برای پوست سر و ناحیه تناسلی، تنها از استروییدهای کم قدرت و بدون فلوئور استفاده میشود. اگر مناطق درگیر در این بیماری زیاد باشند، یا درگیری منتشر باشد، یا مژهها و ابروها درگیر باشند، و همچنین اگر با حساسیت همراه باشد و… وخامت این بیماری بیشتر خواهد بود و ممکن است از کورتیکواستروئید خوراکی مانند پردنیزولون استفاده کرد.
پماد یا کرم آنترالین (anthralin):درمان دیگر استفاده از پماد یا کرم آنترالین میباشد. آنترالین از مواد مصنوعی tar-like است که عموماً” برای درمان بیماری پسوریازیس استفاده میشد. آنترالین روی نواحی بدون مو روزانه یکبار استعمال میشود و بعد از مدت کوتاهی معمولاً” بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد شسته میشود. اگر موی جدیدی رشد کرد، درمان بین ۸ تا ۱۲ هفته ادامه خواهد داشت. آنترالین، بطور موقتی بر روی پوست ایجاد سوزش کرده و پوست تحت درمان قهوهای کم رنگ یا بی رنگ خواهد شد. پس از استعمال دستها باید شسته شوند.
درموارد منتشر گاه نور شیمی درمانی با روش PUVA توصیه شود. در این روش ابتدا یک دارو داده میشود که پوست را به اشعه فرابنفش حساس میسازد، سپس یک مقدار مشخص و کنترل شده از اشعه فرابنفش تابانده میشود.
Topical Immunotherapy: در این روش از یک آلرژن تماسی قوی در ناحیه دچار ریزش مو استفاده میگردد. مکانیسم عمل این آلرژن به این صورت است که سیستم ایمنی درگیر کننده فولیکولهای مو تمایل بیشتری به آن دارد. مشاهده شده با این روش تجمع لنفوسیتهای T در خون محیطی اطراف فولیکولهای مو کاهش مییابد.
اولین ماده آلرژن که به این منظور به کاربرده شد Dinitrochlorobenzene (DNCB) بود که به دلیل عوارض سرطان زایی مشاهده شده دیگر بکار نمیرود. ماده دیگر Squaric acid dibuthyl ester (SADBE) میباشد که به دلیل عدم پایداری کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. اما ترکیب برتر دیفن سیپرون (Diphencyprone) است که امروزه عمدتاً از آن برای ایمونوتراپی استفاده میشود. این ترکیب یک آلرژن تماسی قوی بوده که پایداری مناسب و عوارض کمتری از مواد پیشین دارد.