بیما ریهای لثه به زبان علمی بیما ریهای پریو دنتال گفته می شود.بیماری پریو دنتال در حقیقت عفونت بافت اطراف دندان است.به زبان ساده بیماری پریو دنتال به این صورت ایجاد می شود:
بین لثه و دندان شیار باریکی وجود دارد ، باقی ماندن میکرو بها در این شیار سبب خوردن لثه و از بین رفتن اتصال لثه به دندان می شود سپس میکرو بها به استخوان دسترسی پیدا کرده و استخوان را از بین می برند . به این ترتیب بافت های اطراف دندان از بین می روند.
فاکتورهای تشدید کننده ی احتمال بروز بیما ریهای پریو دنتال:
محصولات تنباکو
بیماریهای سیستمیک مانند دیابت
برخی دارو ها
برخی بریج ها و روکش ها که کاملاً سرجایشان نمی نشینند
پر کردگی های نامناسب
حاملگی در خانم ها
بهترین راه کاهش سرعت بیماری های پریودنتال و یا برخی موارد ریشه کنی آن بهداشت می باشد.
: علایم بیماری پریو دنتال
لثه هنگام مسواک زدن خون می اید
لثه ی متورم ، قرمز و حساس
لثه از دندان جدا می شود
بوی بد دهان که از بین نمی رود
وجود چرک بین دندان و لثه
دندان لق
آنچه که لازم است در مورد بیماریهای لثه یا پریودنتال بدانیم
بیماریهای پریودنتال همان بیماریهای لثه هستند که می توانند لثه و استخوان اطراف دندان را مبتلا سازند. شما ممکن است به آن مبتلا باشید اما اطلاعی از بیماری خود نداشته باشید چرا که علائم اولیه خاصی وجود ندارد مگر خونریزی و قرمزی لثه ها هنگام مسواک زدن و بوی بد دهان. به هر حال هر چه بیماری پیشرفت می کند، علائم مشخص تر می شوند که اگر بدون درمان رها شوند بیماری پریودنتال می تواند منجر به لقی دندانها، تحلیل لثه ها و در نهایت از دست دادن دندان شود.
عامل بیماریهای پریودنتال چیست ؟
باکتریها عامل اصلی عفونتهای پریودنتال و لثه هستند. باکتریها به صورت یک لایه چسبنده و تقریبا غیرواضح برروی دندانها ودر کنار لبه لثه تشکیل می شوند که به آن پلاک میکروبی می گویند. هنگام تشکیل شدن پلاک، میکروبها می توانند عمل تخریبی خود را آغاز کنند. تا هنگامی که پلاک نرم است، اگر توسط مسواک زدن مرتب و صحیح برداشته نشود، به مرور سخت می شود و تبدیل به جرم می شود. که در این صورت شما نمی توانید این جرم ها را بردارید و تنها راه حذف آنها روشی است بنام جرمگیری یا scaling که باید توسط دندانپزشک انجام شود.
مراحل بیماریهای پریودنتال کدام است؟
• مرحله اول – ژنژویت
در این مرحله ابتدائی، لثه شما اندکی قرمز شده است، تورم دارد و هنگام مسواک زدن از آن خون میآید. حتی شما ممکن است احساس بوی نامطبوع دهان داشته باشید که این علائم به دلیل وجود باکتری و پلاک میکروبی روی دندان و لبه لثه است که در حال ایجاد عفونت هستند. در این مرحله هنوز استخوان اطراف دندانها تخریب نشده است و می توان با آموزش صحیح مسواک زدن و انجام جرمگیری بیماری را درمان کرد.
• مرحله دوم – پریودنتیت ضعیف
پریودنتیت اولیه هنگامی اتفاق می افتد که عفونت باکتریها از لثه ها عبور کرده به استخوان اطراف دندانها تهاجم کند. در این حالت باکتریها باعث ایجاد فضا یا شیاری بین لثه و دندان به نام پاکت می شوند. در حالت سلامت این فضا یا شیار حدود 1 تا 3 میلی متر است اما در هنگام بیماری می تواند به 10 میلی متر یا بیشتر هم برسد. سپس باکتریهای موجود در پاکت می توانند باعث تخریب استخوان شوند و هر چه پاکت عمیق تر می شود، میزان باکتریها نیز افزایش پیدا می کند، لثه به سمت ریشه دندانها تحلیل می رود و مجددا عمق پاکتها بیشتر می شود. دندانپزشک شما عمق پاکت را به وسیله ابزاری به نام پروپ که در داخل پاکت قرار داده می شود، اندازه می گیرد که این اندازه گیری به منظور تشخیص شدت بیماری و بکارگیری روش درمانی مناسب بسیار حائز اهمیت است. در این مرحله علاوه بر آموزش بهداشت و جرمگیری معمولا نیاز به جراحی لثه نیز می باشد.
• مرحله سوم – پریودنتیت متوسط
در این مرحله پاکت ها عمیق ترند و لثه بیش از پیش بسوی ریشه دندان عقب نشینی کرده است. در این مرحله حدود یک سوم استخوان اطراف دندان از بین رفته است. در این مرحله انجام جراحی قطعی است.
•مر حله چهارم – پریودنتیت پیشرفته
در این مرحله بیش از نیمی از استخوان اطراف دندانها از بین رفته و پاکتها بسیار عمیق هستند (بیشتر از 7 میلیمتر) . دندانها بلندتر از حد معمول دیده می شوند، دندانها لق هستند حتی ممکن است خود به خود بیافتند که در این مرحله ممکن است علاوه بر جراحی لثه لازم شود تعدادی از دندانها کشیده شوند. نکته حائز اهمیت در این مرحله این است که حتی پس از درمان و انجام عمل جراحی، به دلیل تخریب شدید استخوان، لثه و استخوا ن در همان حد زمان بیماری باقی میماند و در این حالت پس از درمان، دندانها و لثه سالم می شوند اما مقداری از لقی باقی می ماند و دندانها بلندتر از حد معمول دیده می شوند (به دلیل تحلیل لثه) که این ظاهر نازیبا، اهمیت پیشگیری و یا درمان زود هنگام بیماریهای لثه و پریودنتال را مشخص می کند. برای حل مشکل زیبایی روشهایی وجود دارد که در بخش روشهای درمانی به آنها اشاره می شود.
آنچه که می توانید در جهت پیشگیری و یا درمان بیماریهای پریودنتال انجام دهید:
شما می توانید با مسواک زدن مرتب و کشیدن نخ دندان پلاک میکروبی را که هنوز نرم است حذف کنید به علاوه لازم است که بطور منظم به دندانپزشک و یا متخصص بیماریهای لثه مراجعه کنید تا وضعیت لثه ها را بررسی کند و در صورت لزوم نواحی بیمار را درمان کند. اگر شما مبتلا به بیماری لثه و پریودنتال باشید دندانپزشک و یا متخصص بیماریهای لثه شما، پلاک میکروبی و جرمهای بالا و زیر لثه را برمی دارد که این روش درمانی جرمگیری یا scaling نام دارد، اگر بیماری در حد ژنژویت و یا اوائل بیماری پریودنتیت باشد، با انجام این روش و آموزش بهداشت و کنترل ماهانه بیماری متوقف و درمان می شود. در این مرحله ممکن است لازم باشد که روکشها و پرکردگیهای نامناسب تعویض شوند، چرا که اگر روکشها و پرکردگیها وضعیت مناسب خود را نداشته باشند، به خصوص لبه روکشها و پرکردگیها در زیر لثه محل مناسبی جهت تجمع میکروبها می شوند که همین مسئله می تواند باعث شروع بیماریهای لثه باشد. در مواردی که بیماری به مراحل پریودنتیت متوسط و یا پیشرفته رسیده باشد لازم است که پس از جرمگیری و تصحیح روکشها و پرکردگیهای نامناسب و ترمیم پوسیدگیها، جراحی لثه انجام شود تا میکروبهایی که به سطح استخوان رسیده اند و باعث تخریب آن شده اند، برداشته شوند و سطح استخوان به نحو مطلوبی تصحیح شود.
دکتر مازیارشهزاد دولتشاهی
