سالانه افراد بى شمارى در سراسر جهان به بيمارى حاد كليه مبتلا مى شوند. اما هنوز اكثر مردم چيزى درباره اين بيمارى – كه تا زمانى كه خيلى پيشرفته مى شود و خودش را نشان مى دهد –
نمى دانند. همانند بيمارى قلبى، بيمارى كليوى نيز يكى از مشكلات خاموشى سلامتى است كه هيچ علائم يا نشانه اى در مراحل اوليه از خود بروز نمى دهد. در واقع بيمارى زمانى نمود پيدا مى كند كه عملكرد كليه كاهش پيدا مى كند و يا متوقف شود. به همين دليل است كه پزشكان سعى دارند با آگاه كردن مردم درباره اين بيمارى و روند آن شانس خود را براى جلوگيرى از عدم عملكرد كليه و نهايتاً مرگ افراد افزايش دهند. كليه هاى سالم با توليد ادرار، خون بدن را از فضولات و مواد سمى پاك مى كنند. آن ها ميزان «فلويد» بدن را تنظيم مى كنند و احتياج به موادغذايى مثل سديم، كلسيم، پتاسيم و فسفر دارند. علاوه بر اين كليه هاى بدن هورمون هايى ترشح مى كنند كه باعث تنظيم فشارخون، ساخت سلول هاى خونى قرمز رنگ و مستحكم شدن استخوان ها مى شود.
اكثر كليه ها عملكرد خوب و درستى دارند، اما گاهى اوقات كليه ها توانايى خود را در خارج كردن «فضولات و فلويدها» از دست مى دهد كه باعث مى شود ميزان اين مواد خطرناك در بدن افزايش پيدا كند. چنانچه اين موضوع معالجه نشود، ساخت مواد سمى، فلويد اضافى و ميزان مواد معدنى خطرناك در بدن باعث مرگ مى شود. دو نوع بيمارى كليه وجود دارد
1) بيمارى كليوى حاد: وقتى كه ناگهان كار كليه ها متوقف مى شود.
2) بيمارى كليوى مزمن (كهنه): در اين نوع رشد اين پروسه و روند بيمارى در طى چند ماه يا حتى چند سال طول مى كشد و چنانچه درمان نشود، مى تواند باعث از كار افتادن يك كليه يا هر دوى آن ها شود. نشانه ها و علائم هر نوع بيمارى بستگى به شدت آن دارد. بيمارى نوع اول اغلب پس از يك عمل جراحى پيچيده يا يك ضربه يا آسيب جدى رخ مى دهد كه علائم آن مثل جمع شدن فلويد، خونريزى داخلى، سرگيجه و حالت كما به طور يك دفعه و ناگهانى خودشان را بروز مى دهند كه خوشبختانه در بسيارى از بيماران با درمان مناسب كليه ها به وضعيت طبيعى يا نزديك به آن بازمى گردند. بيماران مبتلا به بيمارى كليوى مزمن، معمولاً با كاهش دائمى عملكرد كليه ها مواجه مى شوند كه بيمارى فشار خون و ديابت از رايج ترين دلايل آن است. درحقيقت بيش از 40درصد بيمارانى كه به بيمارى ديابت نوع يك مبتلا هستند، دچار بيمارى كليه مزمن نيز خواهند شد. اما يك خبر خوب، چنانچه بيمارى ديابت كنترل شود، احتمال ناراحتى كليه كاهش پيدا مى كند.
نحوه درمان بيماران كليوى نحوه درمان اين بيماران بستگى به درجه بيمارى و ميزان پيش رفتگى آن دارد و در مراحل اوليه با تجويز داروهايى خاص قابل درمان است، اما در مراحل حادتر و انتهايى اين بيماران به «دياليز» منظم يا حتى پيوند كليه نياز دارند. در دياليز از دستگاهى استفاده مى شود كه محصولات اضافى و فضولات و فلويدهاى اضافه را از خون بدن خارج مى كند و آن را تصفيه مى كند. دو نوع دياليز براى اين بيماران وجود دارد، در نوع اول آن كه HD ناميده مى شود، بيمار هفته اى سه مرتبه يا بيشتر بايد به مركز دياليز برود و تا اتمام درمان به ماشين مربوط به دياليز وصل باشد. اما نوع دوم آن كه PD ناميده مى شود، معمولاً هر روز انجام مى شود كه در اين روش با استفاده از لوله اى كه هنگام پيوند كليه در قسمت نيم تنه بالاى بيمار قرار داده اند فضولات و مواد سمى از داخل كليه انسان خارج مى شود. «گستون برت» يكى از 60 هزار بيمارى است كه در ليست انتظار بيماران پيوند كليه است. اين كارگر 56 ساله 5 روز در هفته كار مى كند و هر روز نيز دياليز مى شود.
او مى گويد: درست است كه با مشكلات زيادى مواجه هستم، اما با آن ها كنار مى آيم، مهم نيست، من زندگى خوب و سالمى دارم و اصلاً شكايتى ندارم. دكتر «راد» متخصص كليه مى گويد: هيچ درمانى براى بيماران كليوى مزمن وجود ندارد اما با دادن آگاهى لازمه به افراد عادى كمك كنيم تا حداكثر زمان ممكنه كليه هاى سالمى داشته باشند كه بخوبى كار كند. براى داشتن كليه هاى سالمتر: 1) فشار خون خود را هميشه كمتر از 120 روى 80 نگه داريد. 120/80 2) چنانچه به بيمارى ديابت مبتلا هستيد، حتماً تحت نظر پزشك باشيد و سعى كنيد آن را كنترل كنيد.
3) رژيم غذايى مناسب و مغذى داشته باشيد و حداقل روزانه 5 وعده از ميوه جات و سبزيجات استفاده كنيد.
4) مراقب كلسترول خود باشيد.
5) سيگار نكشيد.
6) روزانه بيش از 2/400 ميلى گرم سديم (نمك) مصرف نكنيد، يعنى تقريباً معادل يك قاشق چايخورى.
7) حتماً روزانه زمانى را به ورزش اختصاص دهيد.
8) حتماً سالى يك بار براى معاينه كليه هاى خود نزد پزشك برويد.
9) همه آزمايش هاى مربوط به كليه را كه پزشكتان لازم و ضرورى مى داند، انجام دهيد.
10) چنانچه دچار عفونت هاى كليوى يا مثانه شديد نزد پزشك برويد كه از علائم آن ادرار همراه درد يا سوزش، كدر و قرمز رنگ شدن رنگ ادرار، تب و لرز شديد، كمر درد و يا درد در دو طرف دنده هاى بدن است.
